
MINDFULNESS?
Oorsprong, Kenmerken & Effecten
Oorsprong & Kenmerken van Mindfulness
'Mindfulness is het ontwikkelen van een innerlijke balans, die je helpt het leven te benaderen met een grotere stabiliteit, begrip en wijsheid en die je moment na moment opnieuw laat contact maken met het actuele moment - nu.'' Aldus Jon Kabat Zinn, een amerikaanse wetenschapper die in de 70'er jaren mindfulness voor zijn patienten toegankelijk maakte.
Mindfulness, ook wel aandachtstraining genoemd, is een combinatie van een oude beproefde meditatietechniek die reeds meer dan 2500 jaar oud is en moderne inzichten in hoe de menselijke geest functioneert. Toch heeft een mindfulness-training geen spirituele of religieuze betrachting. Het volgen van een training heeft dan ook niets te maken met 'boeddhist' worden.
HET GAAT ER NIET OM DAT JE
VRIJ BENT VAN
DE ERVARINGEN DIE JE HEBT,
MAAR DAT JE JE VRIJHEID ONTDEKT IN
DE ERVARINGEN DIE JE HEBT.
STABILITEIT EN INNERLIJKE STILTE
Door je aandacht op deze manier te trainen, verhoog je je concentratievermogen en ontwikkel je enerzijds stabiliteit en innerlijke stilte. Deze vormt een goede basis om nadien flexibiliteit en veerkracht op te bouwen, alsook een alertheid voor je eigen functioneren in alle aspecten van het leven. Je leert de dingen opmerken, zien en benoemen zoals ze werkelijk zijn, op het moment dat ze zich voordoen.
HET IS GEMAKKELIJK VOOR MENSEN
OM TE SCHRIJVEN EN PRATEN ALS FILOSOFEN.
MAAR OM MET WIJSHEID TE HANDELEN,
DAAR ZIT 'M DE KNEEP.
Antoine de Rivarol
NIET-OORDELEND GEWAARZIJN
Door te trainen in niet-oordelend gewaarzijn word je echt wakker en krijg je geleidelijkaan meer zicht op hoe je in het leven staan, maar vooral hoe je anders en vaardiger met de dingen kunnen omgaan, hoe je even bij jezelf komt – m.a.w. even stoppen of een beetje afstand nemen – om dan bewust tot de juiste handeling over te gaan, i.p.v. onbewust te reageren of je te laten meesleuren in je gedachten en emoties of je gewoonlijke patronen.
HET IS EEN TEKEN VAN WIJSHEID EN VOLWASSENHEID
IN TE ZIEN DAT WIJ EEN NEUTRALE TOESCHOUWER
VAN ONZE EMOTIES, GEDACHTEN EN HERINNERINGEN
KUNNEN ZIJN ZONDER ERDOOR BEHEERST TE WORDEN
OF GEDWONGEN TE WORDEN
TOT DESTRUCTIEVE HANDELINGEN.
Nathaniel Branden
MINDFULNESS IS
MILDE OPEN AANDACHT SCHENKEN
IN HET HIER EN NU.
Effecten van Mindfulness
Er zijn verscheidende op mindfulness gebaseerde benaderingen.
MBCT en MBSR zijn op dit moment in België de meest toegepaste.
MBSR betekent 'Mindfulness-Based Stress Reduction' en is ontwikkeld door Jon Kabat-Zinn voor toepassingen in een medische context.
MBCT betekent 'Mindfulness-Based Cognitive Training' en is ontwikkeld door Mark Williams, John Teasdale en Zindel Segal voor toepassingen in een psychologische en psychiatrische context.
Onderzoek richt zich telkens op een specifiek programma in een specifieke context en voor een specifieke doelgroep. Daarom is een generalisatie over het effect van 'mindfulness' met een korreltje zout te nemen.
Eén generalisatie die voor gezonde mensen geldt kan worden aangenomen: "Mindfulness beoogt een innerlijke balans te vormen, die je helpt het leven te benaderen met een grotere stabiliteit, begrip en wijsheid." Jon Kabat-Zinn
WETENSCHAPPELIJKE BEVINDINGEN
Wetenschappelijke effectstudies bevestigen de positieve effecten van een mindfulnesstraining bij klinische toepassingen, zoals bij het voorkomen van herval in depressie, burn-out, huidproblemen, chronische pijn en immuniteitsproblemen. Een aantal voorbeelden:
-
Mindfulness kan herval van depressie voorkomen
Mindfulness holds promise for treating depression
-
Mindfulness is doeltreffend voor mensen met klachten ten gevolge van stress
Mindfulness-Based Therapies in the Treatment of Somatization Disorders: A Systematic Review and Meta-Analysis
-
Mindfulness verhoogt de stressbestendigheid
Mindfulness-based therapy: a comprehensive meta-analysis
-
Mindfulness vermindert angsten
Mindfulness-based therapy: a comprehensive meta-analysis
-
Mindfulness verbetert het psychisch welzijn
Mindfulness-based therapy: a comprehensive meta-analysis
Een rijke bron van recente onderzoeken is: http://inspiringconnections.ca/link/mindfulness-research-monthly-mrm/
Voor meer verwijzigingen naar wetenschappelijke effecten nodigen we uit om terug te keren naar deze website waar regelmatig nieuwe onderzoeken zullen worden vermeld.
TEGENINDICATIES
Als gevolg van wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van verscheidene mindfulnesstrainingen in verschillende contexten, wordt meer en meer duidelijk waarvoor mindfulness wel is aangewezen en waarvoor niet. Dit betekent inderdaad dat er ook tegenindicaties zijn vastgesteld.
De belangrijkste tegenindicatie blijkt een gebrek aan motivatie bij deelnemers te zijn. Mindfulnesstraining kan niet worden 'voorgeschreven', het is een keuze van een individu die bereid is te onderzoeken welk effect mindfulness heeft op de eigen situatie en/of aandoening. Zo ontwikkelt men innerlijke wijheid en kan men zelf ervaren wat goed is.
Een nog regelmatig gegeven tegenindicaties is een 'acute depressie'. Inmiddels zijn er voor diverse psychiatrische symptomen en ziektebeelden aangepaste mindfulnesstrajecten die echter uitsluitend bij psychiaters gevolgd dienen te worden.
Ook aan personen met extreme angsten, met psychose en borderline aandoening wordt aangeraden om mindfulness alleen te volgen bij een psychiater.
TEGENINDICATIES